بدون شک یکی از عوامل اصلی پیروزی کودتاچیان در سال 1332، علاوه بر پشت کردن مصدق به آیت الله کاشانی و ایجاد شکاف بین دو رهبر نهضت ملی شدن نفت ، اعتماد بیش از حد مصدق به برخی از نزدیکان و حتی قوم و خویشانش بود که نهایتاً همین افراد هم از پشت به وی خنجر زدند و موجبات سقوط وی را در 28 مرداد 1332 فراهم نمودند.
بدون شک یکی از عوامل اصلی پیروزی کودتاچیان در سال 1332، علاوه بر پشت کردن مصدق به آیت الله کاشانی و ایجاد شکاف بین دو رهبر نهضت ملی شدن نفت ، اعتماد بیش از حد مصدق به برخی از نزدیکان و حتی قوم و خویشانش بود که نهایتاً همین افراد هم از پشت به وی خنجر زدند و موجبات سقوط وی را در 28 مرداد 1332 فراهم نمودند.
پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری پاییز 1331 سرآغاز سومین مرحله درگیری امریکا در قضیه نفت ایران و مشارکت در براندازی دولت ملی بود. اگرچه رئیس جمهور جدید نظر مساعدی نسبت به جنبش ملی ایران نداشت، اما هنوز دکتر مصدق را تنها امید غرب در ایران می نامید و در مورد امکان گسترش نفوذ شوروی در ایران که موجب از دست رفتن منابع نفت خاورمیانه می شد ابراز ...
روایت استعفای مصدق و روی کار آمدن قوام که به قیام 30 تیر ختم شد، از جمله مصادیقی است که می تواند نقش شاه و توان تصمیم گیری او را نشان دهد. شاهی مردد که از قوام می ترسد، اما نمی تواند کسی دیگر را بر روی کار بیاورد...
محمدرضا پهلوی می خواست محبوب ترین فرد ایران باشد. او حاضر نبود بپذیرد که در میان ایرانیان کسی بهتر از اوست. از جمله بسیار تلاش می کرد تا مصدق را چهره ای بد و منفور نشان دهد. شاید انقلاب اسلامی ضربه ای محکم به او بود تا بداند بر خلاف باور غلطش مردم ایران هیچ تمایلی به او ندارند . . .
اللهیار صالح از طرفداران جدی دکتر مصدق بود؛ او پس از عزل مصدق در حالی که همچنان می توانست به عنوان نماینده ایران در آمریکا باقی بماند، از این سمت کناره گیری کرد و از همراهی با دولت کودتا خودداری کرد. ماجرای چگونگی کنار رفتن او و تلاش فراوان زاهدی برای ابقایش در ادامه آمده است . . .
پس از کودتای سوم اسفند و تمرکز قدرت در دست سید ضیا و رضا میرپنج شرایط به گونه ای رقم خورد که پس از چندی رضا خان از کسوت نظامی گری به تخت پادشاهی نشست. درباره رابطه او با بریتانیا و نقش انگلیس در تثبیت پایه های حکومت پهلوی اول مطالب متنوعی مطرح شده است. دکتر مصدق با تصدیق رابطه مستحکم رضا خان با انگلیس در این باره می گوید . . .
مصدق در زمانه ملی شدن نفت چندین اشتباه مهم و تاکتیکی انجام داد. یکی از مهمترین این اشتباهات انحلال مجلس بود. شاه با انحلال مجلس بسیار نگران آینده خود شد. به عبارتی بهتر نگران از آینده خاندان سلطنت . . .
با اعمال محدودیت پس از مصدق، مکی به کار تدوین و تألیف آثار علمی در زمینه تاریخ معاصر روی آورد. حاصل این فعالیتها آثاری چون تاریخ بیست ساله در 8 جلد، کتاب دو جلدی زندگانی سیدحسن مدرس، وقایع سی تیر، زندگانی سیاسی سلطان احمدشاه و آثار دیگر است . . .
قیام سی تیر را باید از یکسو نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران به شمار آورد چرا که در این مقطع تقابل علنی مردم با دیکتاتوری پهلوی به شکلی علنی و برای اولین بار خود را نشان داد. اقدامی که در ادامه به رغم کودتای 28 مرداد و شکست نهضت ملی در نهایت به انقلاب اسلامی ایران ختم شد. کیانوری درباره تعداد کشته شده های حزب توده در این قیام می گوید . . .
تحزب در ایران هیچ گاه به معنای واقعی اش وجود نداشته است. حتی گروه هایی که مانند ملی گرایان که ادعاهای گزافی درباره جامعه مدنی و تشکیلات گروهی برای حرکت در راستای دموکراسی داشته اند نیز به واقع در این زمینه کار چندانی از پیش نمی بردند. مصدق که زمانی می توانست جبهه ملی را بپروراند و به جای تصمیم گیری های شخصی به این گروه نقش بیشتری بسپارد نیز در این ...
عمدتا جنبش های اجتماعی با ائتلاف میان نیروهایی که از نظر خاستگاه اجتماعی متنوع و متفاوت هستند می توانند به اهداف خود در مقابله با استبداد و استعمار پیروز شوند؛ اما مشکل کار این ائتلاف تازه پس از پیروزی آغاز می شود. آنگونه که تاریخ نشان می دهد این نیروها با پایان دادن به حیات استعمار و یا استبداد و یا کنار گذاشتن آن به طور موقت دچار شکاف می شوند و از ...
حزب توده را می توان سازماندهی شده ترین حزب تاریخ معاصر ایران دانست. حزبی که در حوزه های مختلف و من جمله جذب جوانان و زنان و کادرسازی فعال بود. با همه این احوال به دلیل ماهیت دینی و مذهبی جامعه ایرانی و حضور پر رنگ روحانیت، این حزب تنها توان جذب طیف خاص و محدودی از مردم را داشت. برخلاف این واقعیت، انگلستان در جریان ماجرای ملی شدن صنعت نفت و برای راضی ...
پس از اختلافاتی که میان دکتر مصدق و آیت الله کاشانی افتاد، روابط این دو رهبر بزرگ نهضت ملی شدن نفت تیره شد؛ تا آنجا که در آستانه کودتا شکاف گسترده ای میان این دو نفر افتاده بود. با این حال در روزهای منتهی به کودتا، آیت الله کاشانی به نوبه خود نامه ای به دکتر مصدق نوشت و ضمن هوشیاری او نسبت به کودتا، نوشته ای را برای قضاوت آیندگان به یادگار گذاشت . ...
مدت زمانی طولانی در ایران وقتی سخن از روابط خارجی به میان می آمد تنها راهکاری که به ذهن می آمد سیاست موازنه مثبت بود؛ در عمل نیز این سیاست در مدت طولانی در عهد قاجار به اجرا درآمد. کم کم اما کسانی آمدند و ایده های دیگری را برای سیاست خارجی به میان کشیدند. از جمله این افراد سیدحسن مدرس بود.
16 اوت (یکشنبه 25 مرداد 1332)، ساعت 4 صبح. شاه از خوابی که داشت به سراغم می آمد، بیدارم می کند و در حالیکه شانه هایم را تکان می دهد، می گوید: ثریا نصیری را هواخواهان مصدق توقیف کرده اند، باید هر چه زودتر از اینجا بگریزیم . . .
وقتی نصیری به محل اقامت مصدق رسید ناگهان خود را در برابر نیرویی بسیار بزرگ تر دید. در آنجا سرهنگ ممتاز فرمانده تیپ دوم کوهستانی با چهار تانک در انتظار او بود.
در سال 1344 همسر مصدق در گذشت. اگر چه در طول سالهای زندانی بودن مصدق در احمدآباد همسرش در تهران مانده بود آنها روابط نزدیک و بسیار صمیمانه ای داشتند...